Trzeba nam na początku zauważyć, że małżeństwo zawierane cywilnie oraz rozwód ogłoszony
wyrokiem sądu nie ma mocy wiążącej w Kościele, i nie zmienia naszego stanu cywilnego w Kościele.
W Kościele nie ma w ogóle mowy o rozwodach, bo zaprzeczałoby to w ogóle sensowi małżeństwa,
jako przymierza, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia
(Kodeks Prawa Kanonicznego, Kan. 1055), oraz łamałoby samą przysięgę małżeńską:
"...oraz że Cię nie opuszczę aż do śmierci". Gdyby to była tylko umowa między ludźmi, zapewne rozwód
byłby dopuszczalny, ale jest to przymierze zawierane w obliczu i razem z Bogiem, a więc jest
też złożone bezwarunkowo. Wszelki rozwód cywilny nie niszczy małżeństwa sakramentalnego.
Dla Boga i Kościoła osoby rozwiedzione pozostają wciąż mężem i żoną. Dopuszczalna jest separacja,
czyli rozłączenie czasowe lub trwałe współmałżonków, ale bez możliwości zawarcia powtórnego małżeństwa,
w którym również zamieszkanie lub współżycie z inną osobą pozostaje w ramach zdrady małżeńskiej
i grzechu cudzołóstwa. Dopóki więc osoby rozwiedzione żyją samotnie (bez nowego "partnera") mogą
przystępować do spowiedzi i do Komunii św.
Ojciec Święty w adhortacji Familiaris consortio (FC), w nr 84 stwierdza, że
"Kościół na nowo potwierdza swoją praktykę, opartą na Piśmie św., niedopuszczania do
Komunii eucharystycznej rozwiedzionych, którzy zawarli ponowny związek małżeński. Nie mogą być
dopuszczeni do Komunii św. Od chwili, gdy ich stan i sposób życia obiektywnie zaprzeczają tej
więzi miłości między Chrystusem i Kościołem, którą wyraża i urzeczywistnia Eucharystia".
Tak więc "nie można dopuszczać do komunii świętej katolików złączonych tylko ślubem cywilnym" (FC nr 82),
jak i tych, którzy żyją ze sobą razem bez jakiegokolwiek związku.
W wyjątkowych wypadkach można dopuścić do spowiedzi i Komunii św. osoby rozwiedzione, które
zawarły powtórny konktrakt cywilny, jeśli żałują za popełniony czyn i "są szczerze gotowi na taką
formę życia, która nie stoi w sprzeczności z nierozerwalnością małżeństwa" (tzw. białe małżeństwo) [FC nr 84].
Oznacza to w praktyce konieczność spełnienia każdego z następujących warunków:
1. Uznanie swojej winy i skrucha za naruszenie zasady nierozerwalności małżeństwa;
2. Istnienie ważnych powodów uniemożliwiających rozstanie się w nowym związku,
np. konieczność wychowania dzieci;
3. Obustronna decyzja całkowitej wstrzemięźliwości seksualnej;
4. Unikanie zgorszenia (czyli przystępowanie do Komunii św. poza środowiskiem,
w którym jest się znanym).
