1. Dnia 26 października br. - podczas uroczystej Mszy św. sprawowanej pod przewodnictwem Ojca Świętego Benedykta XVI w Bazylice Watykańskiej - zakończyło się XII Ogólne Zgromadzenie Zwyczajne Synodu Biskupów w Rzymie. Obrady synodu - jak wiemy - poświęcone były Słowu Bożemu w życiu i misji Kościoła. Temat obrad synodu można by wyrazić jeszcze bardziej konkretnie: Jezus Chrystus w życiu i misji Kościoła. Słowem Bożym został stworzony wszechświat, jak mówi Księga Rodzaju: „Na początku stworzył Bóg niebo i ziemię... Bóg rzekł: „Niech się stanie światłość! I stała się światłość” (Rdz 1,1-3). „Na początku było Słowo... i Bogiem było Słowo... Wszystko przez nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało” (J 1,1-3). „Słowem Pana zostały stworzone niebiosa, a tchnieniem ust Jego wszystkie ich zastępy” (Ps 33,6). Tak oto mamy do czynienia z pierwszym objawieniem kosmicznym, czyniącym ze stworzenia ogromną księgę, z której ludzkość może odczytać orędzie Stwórcy: „Niebiosa głoszą chwałę Boga, dzieło rąk Jego obwieszcza firmament” (Ps 19,2). Słowo Boże jest na początku historii ludzkości, która wchodzi w zbawczy dialog ze swoim Stwórcą. Obecność Boża jest odczuwana i przeżywana jako szczególny wyraz Jego Opatrzności. Bóg - prowadząc dialog zbawczy - przemawia do ludzi, do patriarchów Starego Testamentu. Objawiał się przez słowa i czyny. Przez to objawienie najgłębsza prawda zarówno o Bogu, jak i o zbawieniu ludzi jaśnieje dla nas w Chrystusie, który jest pełnią objawienia. W późniejszym etapie historii zbawienia ten głos Boga przyjmuje formę Pisma, które jest świadectwem słowa Bożego w procesie objawiania się Boga człowiekowi. Słowo Boże jednak wyprzedza i przekracza Biblię, która jest natchnioną księgą dla ludzi wierzących (por. 2 Tm 3,16).

W centrum naszej wiary znajduje się jednak nie księga, ale osoba. Jest nią Jezus Chrystus, Słowo Boże, które stało się ciałem (por. J 1,14). Horyzont Słowa Bożego jest znacznie szerszy niż Biblia. Możemy powiedzieć, że oblicze Słowa to Jezus Chrystus, domem Słowa jest Kościół święty, który otrzymał Pismo Święte w depozycie, aby je autentycznie interpretował. Słowo jednak niejako opuszcza swój dom, aby wyjść na drogi tego świata na spotkanie z tymi, którzy szukają prawdy. Te drogi Słowa to nic innego jak misja Kościoła. Św. Łukasz tak charakteryzuje pierwotny Kościół: „Trwali oni w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach” (Dz 2,42). Przepowiadanie słowa Bożego należy do podstawowych zadań Kościoła. Z nim bezpośrednio łączy się katecheza, która ma pogłębić w chrześcijaninie tajemnice wiary w świetle słowa Bożego. Szczytem zaś przepowiadania jest homilia, która dla wielu chrześcijan jest głównym momentem spotkania ze słowem Bożym. To wszystko zakłada czytanie i rozumienie, wyjaśnianie i interpretację Biblii. Szczytem zaś chrześcijańskiego życia jest Eucharystia, poprzedzona liturgią Słowa, które razem tworzą jeden akt kultu (SC, 56). Trzecią kolumnę duchowej budowli Kościoła stanowi modlitwa. Tutaj miejsce uprzywilejowane zajmuje Liturgia Godzin, będąca modlitwą Ludu Bożego. Potem idzie lektura modlitewna (lectio divina) Pisma Świętego w Duchu Świętym, który otwiera chrześcijanina na skarb słowa Bożego. Na początku czyta się tekst święty, która to czynność prowadzi do pytania: co mówi tekst sam w sobie? Potem idzie medytacja z zapytaniem: co mówi tekst biblijny nam - ludziom XXI w.? Z kolei dołącza się modlitwa, która rodzi kolejne pytanie: co powiemy Bogu odpowiadając na Jego słowo? I na końcu ma miejsce kontemplacja, w czasie której przyjmujemy - jako dar Boży - boski punkt widzenia w osądzie rzeczywistości i pytamy się: jakiego nawrócenia umysłu i serca żąda od nas Pan? To z kolei prowadzi do wspólnoty braterskiej, która słucha słowa Bożego i praktykuje je w życiu (Łk 8,21).

2. Z auli synodalnej został skierowany apel do wszystkich wiernych, by czytali Pismo Święte, chętnie je rozważali według niego układając swoje życie, aby w ten sposób mogli się spotkać z Jezusem - Słowem wcielonym. Do tego apelu dołączam się i ja jako wasz pasterz i uczestnik synodu: czytajcie Pismo Święte w rodzinach, by słowo Boże rozświetlało szlaki waszego życia. Kapłanów i katechetów zachęcam do gorliwego prowadzenia katechezy przepojonej słowem Bożym, diakonów i księży - do solidnego przygotowywania homilii ściśle biblijnych. Nie tylko przechowujcie w waszych domach Biblię, ale czytajcie ją z uwagą i wiarą, przemieniając ją w modlitwę i świadectwo życia. Słuchajcie słowa Bożego z miłością w liturgii świętej. Zachowujcie milczenie przed i po lekturze, aby słowo w was przebywało, żyło i mówiło do was. Niech ono często rozbrzmiewa w waszych domach, my zaś „polecamy was Bogu i słowu Jego łaski” (Dz 20,32).

Drodzy Diecezjanie!

3. Rozpoczynamy nowy rok liturgiczny i duszpasterski. Na początku tego roku przeżywamy piękny okres liturgiczny zwany Adwentem. Słowo Adwent z łaciny oznacza przyjście, nadejście. Jest to okres radosnego oczekiwania na przyjście Pana. Poprzez cztery niedziele Adwentu stopniowo będziemy się zbliżać do świąt Bożego Narodzenia. W liturgii słowa w tym czasie najczęściej czytamy Księgę Izajasza proroka. To właśnie ten prorok starotestamentowy najwięcej powiedział o przyszłym Mesjaszu, mającym się narodzić z Dziewicy Maryi. Dlatego też został nazwany ewangelistą Starego Testamentu. Drugą postacią, która nas prowadzi do Jezusa, w adwentowym czasie oczekiwania i modlitwy, jest św. Jan Chrzciciel. Zadaniem jego było przygotować drogi na przyjście Pana, którego był poprzednikiem i zarazem ostatnim prorokiem Starego Testamentu. To on powiedział o Jezusie: On ma wzrastać, a ja się umniejszać (por. J 3,30). Wskazał na Jezusa, nazywając Go Barankiem, który gładzi grzechy świata (J 1,29). Ochrzcił Go w Jordanie. Przez ten akt Jezus rozpoczął swoją publiczną działalność, której zwieńczeniem będzie odkupienie człowieka na Krzyżu Golgoty. I wreszcie trzecią przewodniczką prowadzącą do Jezusa jest Jego Najświętsza Matka. Na Jej cześć odprawiamy w Adwencie wotywną Mszę św. zwaną „roratami”. Starajmy się uczestniczyć w tej Mszy św., by poprzez intensywniejszą modlitwę i uniesienie ducha przygotować się do przeżycia tajemnicy wcielenia i narodzenia Syna Bożego. W podobnym duchu odmawiajmy różaniec święty i śpiewajmy pieśni adwentowe, które przybliżają nam tajemnice przeżywane w liturgii Kościoła. Pamiętajmy, że życie ludzkie nie ogranicza się tylko do jedzenia, pracy, ubioru i odpoczynku, ale ma wymiar duchowy i ukierunkowane jest na Boga. Niech ten Adwent będzie czasem waszego duchowego odrodzenia, autentycznego nawrócenia i zbliżenia do Boga, które dokonuje się zwłaszcza przy kratkach konfesjonału, w sakramencie pokuty i pojednania.

Umiłowani w Panu!

4. Hasło nowego roku duszpasterskiego brzmi: „Otoczmy troską życie”. Jak należy je rozumieć? Nie chodzi tu tylko o obronę życia nienarodzonych, chociaż zawsze jest to problem bardzo ważny. Dotyczy ono wszystkich form życia, które wyszły spod wszechmocnej dłoni Stwórcy i Pana. Tę troskę należy rozciągnąć na życie środowiska naturalnego, które - na skutek gwałtownie rozwijającej się technologii - jest zagrożone ze strony człowieka, zbyt daleko ingerującego w prawa przyrody. Troska dotyczy życia fizycznego człowieka, co jest domeną przede wszystkim służby zdrowia. Coraz częściej słyszy się wołanie, by więcej uwagi poświęcać życiu psychicznemu człowieka, który nie wytrzymuje tempa życia ani napięć związanych z pracą, z utrzymaniem rodziny, z brakiem stabilizacji itd. I wreszcie trzeba otoczyć szczególną troską życie duchowe człowieka, które jest wyrazem jego godności jako dziecka Bożego, stworzonego „na obraz i podobieństwo Boże” (Rdz 1,26). Jezus Chrystus powiedział: „Ja przyszedłem po to, aby życie mieli i mieli je w obfitości” (J 10,10). Chodzi o pełnię życia, która wyraża się w różnych - wyżej wymienionych - aspektach. W tym biblijnym obrazie pokazana jest troska Boga o to, by stworzony przez Niego człowiek odkrył, że życie jest darem, zrozumiał jego piękno, potrafił się nim zachwycić i chciał żyć, wyrażając wielki szacunek do własnego życia, do życia innych ludzi oraz do całego stworzonego świata. Wszyscy razem musimy tworzyć nową kulturę życia. Ten wielki temat troski o życie podejmujemy w konkretnej sytuacji Europy i naszej Ojczyzny. Sytuacja ta nacechowana jest podważeniem podstawowych prawd, na których zbudowane były dotychczasowe społeczności. Chodzi - między innymi – o zakwestionowanie nierozerwalności małżeństwa czy też prawne uznanie na równi z małżeństwem związków homoseksualnych. Jest to burzenie porządku, na którym wyrosła cywilizacja i kultura europejska. Wobec problemu starzenia się społeczeństw, wyłania się potrzeba głoszenia Ewangelii życia. Wszelki zamach na życie jest wyzwaniem rzuconym w twarz Bogu. Głosić Ewangelię życia to znaczy ukazywać szczególne miejsce człowieka w świecie, czasie i historii. Odsłaniać, że to życie przejawia się w trudzie istnienia, mimo lęku przed śmiercią, winą i bezsensem. Wreszcie wskazywać, że jest miejscem dla Boga, który jest Miłością. Jak praktycznie realizować ten program? Odpowiedź jest krótka: trzeba spełniać w naszym życiu uczynki miłosierne względem duszy i ciała. Proszę duszpasterzy, aby z zapałem i przekonaniem mówili o godności życia we wszystkich jego formach i stadiach rozwoju podkreślając, że jest ono wielkim darem Boga.

5. Program duszpasterski będzie realizowany niejako na kanwie Roku św. Pawła. Postać Apostoła narodów jest dla nas wzorem gorliwości w głoszeniu Chrystusa Ukrzyżowanego i Zmartwychwstałego. Chcemy się uczyć od niego jak należy dawać świadectwo Chrystusowi. Osoba św. Pawła znakomicie koresponduje z programem duszpasterskim wyrażonym w haśle „Otoczmy troską życie”. To św. Paweł był niestrudzonym obrońcą życia we wszystkich jego przejawach. Każdy człowiek - niezależnie od rasy i języka - był dla niego adresatem Dobrej Nowiny o zbawieniu, które dokonało się w osobie Jezusa Chrystusa. Bronił najbardziej wydziedziczonych przez ówczesne zwyczaje i prawodawstwo rzymskie. Niech zapał ewangelizacyjny udzieli się kapłanom, siostrom zakonnym, katechetom, nauczycielom i tym wszystkim, którzy chcą bronić życia człowieka przed zagrożeniami płynącymi z dzisiejszej cywilizacji.

Na nowy rok duszpasterski z serca Wam błogosławię:
w Imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen.