Tak bowiem Chrystus, który uświęca, jak ludzie,
którzy mają być uświęceni,
z jednego mają być wszyscy.
(Hbr 2, 11)
Bracia i Siostry w Chrystusie!
1. W dzisiejszą niedzielę rozpoczyna się Tydzień Miłosierdzia. Kolejny już raz
Chrystus zleca nam troskę o swoich braci, o ludzi potrzebujących. Chrześcijańska miłość
jest sprawdzianem naszej wiary w Chrystusa. Z Jego świętości człowiek czerpie
bogactwo świętości osobistej, a droga do świętości prowadzi przez miłość i to
miłosierną. Bogactwo osiąganej świętości ma przenikać wszystkie dziedziny ludzkiej
aktywności, w życiu osobistym i społecznym. List do Hebrajczyków i nauczanie
Chrystusa z dzisiejszej Ewangelii wskazują na ważne dziedziny ludzkiego życia,
zwłaszcza na małżeństwo i rodzinę.
Ten szczególny tydzień przygotowuje nas do wydarzeń, które będą miały miejsce
w najbliższą niedzielę. Będzie to już IX DZIEŃ PAPIESKI, który przeżyjemy pod hasłem:
Jan Paweł II - Papież Wolności. I tym razem hasło nie jest przypadkiem. Rok, który
przeżywamy, budzi bolesne wspomnienia sprzed 70-ciu lat, gdy 1. września 1939 r.
rozpoczynała się najtragiczniejsza z wojen - II Wojna Światowa. To właśnie o niej
pięćdziesiąt lat później pisał do naszego narodu Jan Paweł II: "Mamy obowiązek
przypominać sobie w obliczu Boga te tragiczne fakty, by uczcić pamięć zmarłych
i okazać współczucie wszystkim, którym ów bezmiar okrucieństwa zadał rany na duszy
i na ciele i aby całkowicie przebaczyć krzywdy" (26 sierpnia 1989 r.). Opatrzność Boża
pozwoliła, że posługę Piotra naszych czasów, czasów przełomów, pełnił człowiek, który
w wieku dojrzałym przeżył okres II Wojny Światowej i trudny czas powojenny.
W przesłaniu z okazji 50-tej rocznicy zakończenia w Europie II Wojny Światowej pisał:
"Zakończenie wojny nie doprowadziło do zakończenia praktyk politycznych i ideologii,
które ją zrodziły lub jej sprzyjały. Reżimy totalitarne przetrwały pod inną postacią,
a nawet rozszerzyły swoje władanie, zwłaszcza we Wschodniej Europie... Nie
zrozumiano, że społeczeństwa godnego człowieka nie można budować na niszczeniu
osoby, na ucisku i dyskryminacji" (8 maja 1995 r.).
2. Episkopat Polski, kierując się inspiracją zaczerpniętą z nauczania Jana Pawła II,
powołał przed 9-ciu laty Fundację Dzieło Nowego Tysiąclecia z troską o młode
pokolenie, by ono, żyjąc w wolności i pokoju, mogło zdobywać wiedzę i tworzyć klimat
wzajemnego szacunku, respektując fundamentalne prawa każdego człowieka, a także
kierując się nauczaniem Jana Pawła II. On sam nazwał tę Fundację Żywym pomnikiem
Jana Pawła II. A gdy zbliżało się Trzecie Tysiąclecie, zwrócił uwagę całego Kościoła
właśnie na młodzież w słowach: "Przyszłość świata i Kościoła należy do młodych
pokoleń (...) Chrystus czeka na młodych, tak jak czekał na młodzieńca, który Mu zadał
pytanie: Nauczycielu, co dobrego mam czynić, aby otrzymać życie wieczne?
(Mt 19, 16) (...) Młodzi w każdej sytuacji i we wszystkich regionach świata nieustannie
zadają pytania Chrystusowi" (TMA 58). Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia podjęła
opiekę nad przeszło dwoma tysiącami (2150) młodych, zdolnych Polaków, dźwigających
razem ze swoimi rodzicami kłopoty materialne, będące w zdecydowanej większości
konsekwencją minionego okresu państwa totalitarnego. Prawie siedemset z nich to już
studenci wyższych uczelni. To dzieło naród wspiera swą ofiarnością, zwłaszcza w Dniu
Papieskim, który będziemy obchodzić w najbliższą niedzielę.
3. Wolność to wielka wartość, z której Polacy nigdy nie zrezygnowali. Trudne były
dla nas zwłaszcza dwa minione wieki. Traciliśmy wolność polityczną i ponownie ją
odzyskiwaliśmy. Polska znikała z mapy Europy i ponownie stawała się suwerennym
państwem. W przyszłą niedzielę, w Dniu Papieskim, przeżyjemy niezwykłe wydarzenie,
jakim będzie kanonizacja w Rzymie Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego,
bł. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, który był pasterzem Warszawy w trudnym czasie
Powstania Styczniowego. Odbył studia w zakresie nauk ścisłych w Moskwie i w Paryżu,
a następnie studia teologiczne w Petersburgu. W 39-tym roku życia, mając osiem lat
kapłaństwa został zamianowany przez Stolicę Apostolską w roku 1862 Arcybiskupem
Metropolitą Warszawskim. Po szesnastu miesiącach, broniąc praw narodu wobec władzy
carskiej, został wywieziony w głąb Rosji, gdzie przebywał przez dwadzieścia lat. Jako
więzień + zesłaniec, nawet wśród największych cierpień dawał przykład głębokiej wiary
i pełnego zaufania wobec Bożej Opatrzności. Należał do najwybitniejszych Polaków
XIX wieku. Pozostał symbolem walki o wolność, zawsze jako Pasterz.
Wcześniej, w listopadzie 1847 r., pisał w swym pamiętniku: "Gdyby głos z Nieba
oznajmił mi, że Polska nigdy już nie zmartwychwstanie, błagałbym jak o największą
łaskę, by i mnie wieko trumny wnet przykryło, gdyż życie bez nadziei odzyskania
Ojczyzny stokroć straszniejszym wydawało mi się od zgonu." Jego przyjaźń z Juliuszem
Słowackim świadczy o duchowym pokrewieństwie tych dwóch sławnych Polaków.
Naród, żegnając zmarłego bohaterskiego Arcybiskupa, nazwał go wyznawcą wiary oraz
męczennikiem za Kościół i Ojczyznę. Z okazji tych dwóch wydarzeń: tegorocznego Dnia
Papieskiego i kanonizacji Arcybiskupa Warszawskiego, gdy rozważamy tegoroczne
hasło Jan Paweł II - Papież Wolności, dziękujemy Panu Bogu za Polaków, którzy
niezależnie od sytuacji i czasów uznali wolność za szczególną wartość, bez której naród
normalnie żyć nie może.
4. Chrystus w swym mesjańskim posłannictwie wskazał na wolność, którą głosił i na
której musi opierać się ludzkie życie (por. Łk 4, 18; J 8, 34). Na czym polega Chrystusowa
wolność? Jan Paweł II najpierw prowadził Kościół w trudnym okresie zmagań
z systemem totalitarnym i wielokrotnie dawał dowód swej troski, zwłaszcza
w momencie, gdy rodził się wyzwoleńczy ruch Solidarność. W roku 1983 mówił na
Jasnej Górze: "Naród jest prawdziwie wolny, gdy może kształtować się jako wspólnota
określona przez jedność kultury, języka, historii. Państwo jest istotnie suwerenne, jeśli
rządzi społeczeństwem i zarazem służy dobru wspólnemu społeczeństwa, i jeśli pozwala
narodowi realizować właściwą mu podmiotowość, właściwą mu tożsamość" (11 czerwca
1983 r.). Ale służył też Kościołowi, gdy Polska cieszyła się już wolnością polityczną.
W polskim parlamencie przywołał słowa aktualnego konkordatu: "Fundamentem
rozwoju wolnego i demokratycznego społeczeństwa jest poszanowanie godności osoby
ludzkiej i jej praw" (11 czerwca 1999 r.). We wszystkich epokach towarzyszyła Kościołowi
troska o wolność, o pokój i o dobro, co również stało się hasłem duchowych synów św.
Franciszka z Asyżu, o czym wspominamy zwłaszcza w tym roku, gdy obchodzimy
800-lecie założenia tej wspólnoty zakonnej.
Drodzy Siostry i Bracia!
Te dwie wielkie postacie Polaków mówią nam dzisiaj o wolności i koniecznej
trosce o nią. Już za tydzień odbędzie się kanonizacja Arcybiskupa Felińskiego, a jeżeli
Pan Bóg pozwoli, niebawem będziemy się cieszyć wyniesieniem na ołtarze Sługi Bożego
Jana Pawła II. Ten Wielki Papież, ogłaszając w Krakowie błogosławionym Metropolitę
Warszawskiego, mówił: "Arcybiskup Feliński głęboko angażował się w obronę wolności
narodowej. Potrzeba tego i dzisiaj, gdy różne siły - często kierując się fałszywą ideologią
wolności - starają się ten teren zagospodarować dla siebie. Kiedy hałaśliwa propaganda
liberalizmu, wolności bez prawdy i odpowiedzialności nasila się również w naszym
kraju, pasterze Kościoła nie mogą nie głosić jednej i niezawodnej filozofii wolności, jaką
jest prawda Krzyża Chrystusowego" (11 sierpnia 1999 r.). Jak różny był czas, gdy troszczył
się o wolność dla własnego narodu Jan Paweł II - Papież Wolności od tego, w którym
żył Arcybiskup Feliński i jak różny jest nasz czas. Zawsze jednak tak samo rozumiemy
wolność w oparciu o nauczanie Jezusa Chrystusa. I dlatego współcześni Arcybiskupowi
Felińskiemu mówili o nim, iż uważał, że "prawdziwy patriotyzm polega nie na głośnych
okrzykach, lecz na sumiennej i wytrwałej pracy dla dobra kraju".
5. Jan Paweł II - Papież Wolności podejmował w tej dziedzinie starania w stosunku
do całej rodziny ludzkiej. W dniu 10 stycznia 2005 r., a więc niespełna na trzy miesiące
przed swoją śmiercią, mówił do ambasadorów akredytowanych przy Stolicy
Apostolskiej: "Pragnę na koniec wspomnieć o wyzwaniu wolności. Jak wiecie, temat ten
jest mi niezwykle drogi ze względu na dzieje narodu, z którego się wywodzę. (...)
Wolność państw jest święta, muszą one bowiem być wolne, aby mogły wywiązywać się
ze swojego pierwszorzędnego obowiązku, jakim jest obrona nie tylko życia, ale
i wolności swoich obywateli we wszystkich jej uprawnionych przejawach" (10 stycznia
2005 r.).
Drodzy Siostry i Bracia!
Gdy rozpoczynał się wiek XXI, Jan Paweł II powiedział, że musi to być stulecie
solidarności (10 stycznia 2000 r.). To on pilnował, by solidarność stała się bezkrwawym
sposobem zdobywania wolności, czyli troski o człowieka i jego prawa. W tym duchu
przeżyjmy w najbliższym czasie DZIEŃ PAPIESKI jemu poświęcony. Modlić się będziemy
o jego rychłe wyniesienie na ołtarze. Na Uniwersytecie Warszawskim tradycyjnie już
odbędzie się międzynarodowe sympozjum na temat wolności w nauczaniu Jana Pawła II.
Na Zamku Królewskim w Warszawie zostaną wręczone twórcom doroczne nagrody. A w
całej Polsce odbędą się imprezy artystyczne dla uczczenia wielkiego Rodaka. Swoimi
ofiarami będziemy wspierać fundację Dzieło Nowego Tysiąclecia, która służy młodemu
pokoleniu Polaków, by mogli zdobywać wiedzę i mądrość i w ten sposób budować
przyszłość naszej Ojczyzny i Kościoła w klimacie odpowiedzialnej troski o wolność.
Podpisali
Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi
obecni na 348. Zebraniu Plenarnym
Konferencji Episkopatu Polski
Łomża, 19 czerwca 2009 r.